7 mô hình nến đảo chiều điển hình trong phân tích kỹ thuật

Phải mất gần 2 thế kỷ để các biểu đồ nến Nhật mới đến được bán cầu phương Tây - và chỉ 1/4 thế kỷ để trở thành biểu đồ kỹ thuật ưa thích của các nhà giao dịch từ Phố Wall đến Phố chính (Main street).

Người ta tin rằng phân tích kỹ thuật lần đầu tiên được sử dụng ở Nhật Bản vào thời phong kiến ​​thế kỷ 18 để giao dịch gạo, cuối cùng phát triển thành biểu đồ nến vào đầu những năm 1800. Steve Nison, người sáng lập Candlecharts.com, được công nhận là đã giới thiệu biểu đồ nến đến phương Tây vào năm 1989 khi ông viết về chúng cho tạp chí Futures khi làm việc cho Merrill Lynch.

Nó hấp dẫn đối với các nhà phân tích kỹ thuật một phần vì nó thể hiện trực quan hành vi của giá tại các điểm quan trọng. Và nó cũng hấp dẫn cả tên gọi mô tả các mô hình đảo chiều, chẳng hạn như nhấn chìm và tăng giá mạnh (bearish and bullish engulfings), em bé bị bỏ rơi (abandoned baby) và người đàn ông treo cổ (hanging man).

Trader cũng thích sự linh hoạt của nó. Bạn có thể sử dụng chúng ở bất kỳ thị trường nào và bất kỳ khung thời gian nào

 

Nói một cách đơn giản, thân nến là khu vực giữa giá mở cửa và đóng cửa. Nếu giá đóng trên giá mở, nến sẽ có màu trắng; nếu giá đóng dưới giá mở, nến sẽ có màu đen. Bóng trên là một đường được vẽ từ trên của thân nến đến mức giá cao trong ngày; bóng dưới là đường được vẽ từ dưới thân nến đến mức giá thấp trong ngày.

Mặc dù rất yêu thích mô hình nến, Nison vẫn đề xuất cách tiếp cận thị trường bằng cách kết hợp “bộ ba”: mô hình nến, chỉ báo kỹ thuật phương Tây (bao gồm đường trung bình, phân tích sức mạnh tương đối và đường kháng cự và hỗ trợ), và quản lý rủi ro thông qua phân tích rủi ro – lợi nhuận .

Các biểu đồ sau đây ví dụ về một số mô hình nến đảo chiều nến quan trọng, được Steve Nison mô tả trên Candlecharts.com và trong cuốn sách của ông, “Japanese Candlestick Charting Techniques” (Kỹ thuật vẽ biểu đồ nến Nhật Bản).

Doji trong tiếng Nhật Bản là “cùng một lúc”. Chúng mô tả các khung thời gian khi giá đóng cửa gần bằng hoặc tại giá mở cửa.

Nison giải thích Doji là một trong những mẫu nến riêng lẻ quan trọng nhất, và cũng có thể là thành phần quan trọng của các mô hình nến khác.

Nếu một Doji xuất hiện sau một xu hướng tăng và đặc biệt là nếu nó sau một cây nến dài màu trắng, nó thể hiện sự do dự ở mức đỉnh quan trọng, thời điểm mà những con bò vẫn còn đang kiên định. Nó cũng có thể được xem như một dấu hiệu cho thấy cung và cầu đã đạt đến trạng thái cân bằng. Dù bằng cách nào, nó cảnh báo rằng xu hướng tăng đang kết thúc. (Nếu nó xuất hiện sau một đợt giảm dài, nó cảnh báo rằng xu hướng giảm đang kết thúc.)

Một Doji bia mộ (Gravestone Doji) là khi giá mở cửa và đóng tại mức thấp trong ngày. Nison nói, mặc dù hình thành nhiều ở đáy xu hướng, nhưng nó lại khá có ích khi xuất hiện tại đỉnh.

Mô hình “Em bé bị bỏ rơi” (abandoned baby) là một mô hình đảo ngược ba nến hiếm. (Biểu đồ trên sẽ giúp xác định đáy.)

Đầu tiên, với một cây nến thân tương đối dài, theo hướng của xu hướng hiện tại. Nến thứ hai mở cửa với 1 khoảng cách (gap) trên hoặc dưới giá đóng cửa của nến thứ 1 theo hướng của xu hướng, sau đó đóng cửa gần hoặc bằng giá mở cửa để tạo thành một Doji. Đối với nến thứ ba, giá biến động theo hướng ngược lại của xu hướng, tạo thành nến với thân dài.

Bóng của nến thứ hai không nên chồng chéo với bóng của nến thứ nhất hoặc thứ ba.

Trong biểu đồ trên, hãy tưởng tượng cách bạn bị thị trường bỏ rơi khi Bán ở cây nến thứ 2 và bạn muốn bỏ lệnh đó bao nhiêu. Các nhà phân tích biểu đồ phương Tây cũng đã xem mô hình này là một sự đảo chiều, nhưng chỉ gọi nó là “hòn đảo lật ngược”.

Một nến “nhấn chìm” (engulfing) là một mô hình 2 nến có thể báo hiệu một sự đảo chiều lớn ở các điểm cuối cùng của xu hướng.

Trong một “bearish engulfing”, đầu tiên có một nến trắng. Nến tiếp theo mở cửa với khoảng cách (gap) cao hơn, tạo một mức cao mới, sau đó kéo xuống và đóng cửa bên dưới đáy của thân nến trước đó.

Điều này cho thấy phe mua đã tạo ra lực đẩy cuối cùng của chúng, và phe bán đã phát động một cuộc phản công thành công, khiến phe mua rút lui. Có thể tìm thấy mô hình Bullish engulfing tại đáy xu hướng.

Các nhà phân tích biểu đồ phương Tây gọi đây là “chìa khóa cho sự đảo chiều”. Nó chỉ dễ nhìn hơn một chút trong biểu đồ nến.

Theo Nison, mô hình cây búa (Hammer) là một “mô hình quan trọng tại đáy”. Sau một xu hướng giảm, một cái búa với thân nhỏ, rất ít hoặc không có bóng trên và bóng dưới rất dài tạo ra một mức thấp mới.

Màu sắc của nên không quan trọng, nhưng giá tăng hơn một chút nếu nó là màu trắng. Bóng dưới nên dài ít nhất gấp đôi chiều dài thân nến.

Giống như một con thỏ trong truyền thuyết Nhật Bản sử dụng búa gỗ có cán dài để giã gạo thành bánh gạo - người Nhật nhìn thấy con thỏ này trên mặt trăng, thay vì 1 khuôn mặt tươi cười - mô hình này cho thấy phe mua đang thành công trong việc đập búa vào đáy xu hướng.

Người treo cổ (hanging man) là mô hình nến giống như cây búa. Nhưng khi nó xuất hiện sau một đợt tăng giá, nó trở thành mô hình đảo chiều giảm giá.

Một lần nữa, màu sắc của nến không quá quan trọng, nhưng sẽ giảm hơn một chút nếu là màu đen (đỏ). Bóng dưới nên dài ít nhất gấp đôi chiều dài thân nến.

Bóng dài thấp hơn báo hiệu rằng giá đang dễ bị bán tháo nhanh chóng, điều này cho thấy ngưỡng hỗ trợ cơ bản có thể bị suy yếu.

Nến tiếp theo đóng cửa bên dưới nến hanging man sẽ giúp xác nhận tín hiệu giảm giá của mô hình. Mô hình có tên là người treo cổ vì trông giống như một người treo lơ lửng trên cao, chân họ lủng lẳng bên dưới.

Harami là một từ cổ trong tiếng Nhật có nghĩa là mang thai. Đó là một mô hình hai nến bao gồm một nến có thân nhỏ (thai nhi) hoàn toàn nằm trong nến trước đó với thân tương đối dài, đại diện cho tử cung. Harami hình chữ thập khi thai nhi là một doji.

Harami là một mô hình đảo chiều, nhưng không quá mạnh như cây búa, người treo cổ hoặc nến nhấn chìm. Tuy nhiên, nó cho thấy giá sẽ bắt đầu tách biệt với các xu hướng trước đó, có thể xu hướng tạm thời lắng lại. Nison nói, nó dự đoán tốt hơn khi ở đỉnh xu hướng.

Biểu đồ trên cho thấy các mẫu harami giảm giá, nếu chúng xuất hiện sau một xu hướng tăng. Trong một harami tăng giá, cây nến đầu tiên có màu đen (đỏ).

Ngôi sao (Stars) là mô hình đảo ngược ba nến, trông giống như đứa bé bị bỏ rơi (abandoned babies).

Mô hình sao hôm (evening star), cây nến đầu tiên có thân màu trắng dài theo xu hướng tăng, cây thứ hai có thân nhỏ và cây thứ ba có thân dài và đầy. Bóng dưới của nến thứ hai có thể trùng với thân nến thứ ba. Mô hình Sao mai (morning star) sau một xu hướng giảm.

Nison ví các mô hình ngôi sao như đèn giao thông. Nó bắt đầu từ màu xanh lá cây, cơ thể dài theo hướng của xu hướng; chuyển sang màu vàng với cây nến nhỏ thứ hai, ngụ ý sự do dự; và cuối cùng, chuyển sang màu đỏ với động thái phản công lớn.

Giống như các mô hình nến đảo chiều, tỷ lệ thành công có thể được cải thiện nếu chúng kết hợp với các tín hiệu chỉ báo khác. Một bearish engulfing (nhấn chìm giảm giá) ở một mức kháng cự, với một phân kỳ giảm của chỉ báo sức mạnh tương đối, sẽ là một tín hiệu Bán mạnh hơn so với tín hiệu bán của 1 mình nó.

Tùy thuộc vào mức độ chấp nhận rủi ro và khung thời gian của trader, một tín hiệu đảo chiều giảm giá không có nghĩ là ta phải cược vào nó. “Khi chúng ta nói về việc giảm giá, không phải lúc nào cũng là thoát khỏi một giao dịch”, Nison nói. “Đây cũng có thể là việc bảo vệ chính mình”, chống lại sự bán tháo.

Xem thêm: Chỉ báo phát hiện mô hình nến theo Price action