Bất cứ ai khi tìm hiểu cách chơi chứng khoán đều khó thể bỏ qua margin - công cụ giúp tối đa hóa lợi nhuận nếu được sử dụng hiệu quả. Nhưng nếu dự báo sai xu hướng giá dẫn tới thua lỗ nặng, bạn có thể phải đối mặt với call margin - nỗi ám ảnh của mọi nhà đầu tư trên thị trường.
Margin là một thuật ngữ phổ biến trên thị trường chứng khoán song không phải ai cũng thực sự hiểu nó là gì. Để bắt đầu, hãy cùng xem ví dụ sau đây.
Giả sử bạn đang có 50 triệu đồng trong tài khoản chứng khoán và có thể mua được 1000 mã cổ phiếu A. Tuy nhiên, bạn dự đoán rằng trong thời gian tới, giá cổ phiếu A sẽ tăng lên và vì vậy, bạn muốn có thêm tiền để mua được nhiều hơn nhưng lại không thể vay thêm ở bên ngoài. Lúc này, margin chính là giải pháp tuyệt vời dành cho bạn.
Margin (còn gọi là giao dịch ký quỹ hay đòn bẩy tài chính) là việc nhà đầu tư vay tiền của công ty chứng khoán (CTCK) để mua thêm cổ phiếu. Khi sử dụng margin, bạn có thể dùng chính cổ phiếu mua được bằng tiền đi vay để đảm bảo khoản vay. Một cách dễ hiểu hơn thì giao dịch ký quỹ cũng giống như dịch vụ cho vay cầm cố hay thế chấp có lãi suất. Trong đó, tài sản cầm cố chính là giá trị cổ phiếu có trong danh mục của nhà đầu tư. Lãi suất cho vay dao động trong khoảng 9-14%, có thể thay đổi vào từng thời điểm tùy theo từng CTCK và các chương trình khuyến mãi.
Tuy nhiên, không phải mọi cổ phiếu đều được vay margin. Thông thường, mỗi CTCK sẽ có danh sách riêng các mã cổ phiếu đủ điều kiện để được vay ký quỹ. Ngoài chất lượng cổ phiếu, số tiền nhà đầu tư có thể vay còn phụ thuộc vào tỷ lệ đòn bẩy với từng mã theo yêu cầu của các CTCK (theo quy định của UBCK tỷ lệ đòn bẩy tối đa là 50%) và thời điểm cụ thể của thị trường (những giai đoạn thị trường tích cực thì nhà đầu tư có thể vay nhiều hơn).
Trước khi tìm hiểu cách chơi chứng khoán, cách dùng margin hiệu quả, nhà đầu tư phải hiểu được những tác động khi vay ký quỹ. Thực tế, margin là một “con dao hai lưỡi”, là lợi hay là hại sẽ phụ thuộc vào cách sử dụng của mỗi người.
Khi dùng margin, bạn có thể mua được nhiều cổ phiếu hơn so với chỉ dùng vốn tự có. Trường hợp thị trường trong xu hướng tăng, giá cổ phiếu tăng, nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận nhiều hơn, giá trị tài sản ròng lớn lên. Đồng thời, bạn có thể mua thêm cổ phiếu để tiếp tục gia tăng lợi nhuận.
Ngược lại, nếu vay ký quỹ trong giai đoạn thị trường giảm, giá cổ phiếu giảm hoặc tỷ lệ lợi nhuận trên vốn đầu tư không lớn hơn tỷ lệ lãi suất vay thì giá trị tài sản ròng sẽ giảm tương ứng với tỷ lệ đòn bẩy, nhà đầu tư thua lỗ.
Như vậy, margin có tác dụng phóng đại mức lợi nhuận hoặc thua lỗ của nhà đầu tư. Nếu bạn dùng tỷ lệ đòn bẩy 1:2 (tương đương 50%) thì khi lãi sẽ gấp 2 lần bình thường, khi lỗ cũng sẽ lỗ gấp 2 lần bình thường.
Call margin xảy ra khi nhà đầu tư đang trong tình trạng thua lỗ, giá trị tài sản ròng giảm quá tỷ lệ an toàn. Khi đó, nhà đầu tư sẽ bị CTCK yêu cầu bổ sung thêm tài sản đảm bảo là tiền hoặc cổ phiếu. Nếu không, bạn sẽ phải bán bớt cổ phiếu để đưa mức ký quỹ margin về tối thiểu theo quy định. Thậm chí nếu tài sản đảm bảo không kịp bổ sung, CTCK có thể bán bất kỳ chứng khoán nào trong danh mục đầu tư mà không cần phải hỏi ý kiến của bạn.
Công thức tính số tiền ký quỹ bổ sung có thể theo 2 cách như sau:
Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / (1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.
Hoặc:
Số tiền ký quỹ bổ sung= (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường.
Với nhà đầu tư, margin call chính là nỗi ám ảnh. Khi mức thua lỗ sẽ ngày càng lớn, nhà đầu tư sẽ không có tiền để tiếp tục đầu tư. Trường hợp xấu nhất, bạn có thể “cháy tài khoản” trong phút chốc nếu trước đó bạn full margin hoặc “all in” một mã cổ phiếu đang giảm điểm.
Sử dụng margin được coi là hiệu quả là khi trừ đi các chi phí lãi vay, nhà đầu tư vẫn có lợi nhuận và lợi nhuận phải lớn hơn 14%. Việc này tất nhiên không hề dễ bởi tỷ lệ nhà đầu tư mất tiền trên thị trường chiếm tới hơn 90%. Do vậy, hoặc là bạn không nên mạo hiểm với margin, hoặc là bạn phải tìm hiểu cách chơi chứng khoán thật kỹ càng nếu không muốn bị mất tiền oan và cháy tài khoản.
Điều đầu tiên cần nhớ khi sử dụng margin là chỉ nên chọn cổ phiếu thanh khoản cao, cổ phiếu bluechip và các cổ phiếu này phải đang trong kỳ tăng giá. Bạn cần dành nhiều thời gian để nghiên cứu kỹ về ngành có tiềm năng tăng trưởng dài hạn, từ đó lựa chọn các doanh nghiệp chất lượng trong ngành. Đó có thể là doanh nghiệp đầu ngành hoặc doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng cao hơn mức trung bình của ngành hoặc của thị trường, đồng thời đáp ứng các tiêu chí cơ bản về doanh thu, lợi nhuận, vay nợ…
Ngay cả khi không dùng margin, chọn được thời điểm hợp lý để tham gia thị trường cũng là yếu tố cần thiết thiết để đầu tư thành công. Với giao dịch ký quỹ, nhà đầu tư chỉ nên sử dụng khi thị trường có dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng, đang ở giai đoạn đầu sóng. Khi thị trường sắp bước vào giai đoạn giảm giá bạn cần giảm tỷ lệ margin. Ngoài sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật, nhà đầu tư có thể sử dụng hệ thống phân tích dòng tiền để xác định chính xác các pha tăng trưởng của cổ phiếu và xuống tiền.
Như đã nói, rủi ro khi sử dụng margin là rất lớn. Vì thế, trước khi sử dụng, bạn cần có chiến lược quản trị rõ ràng, đặt ra những quy tắc để tránh các rủi ro. Bằng cách này nhà đầu tư luôn sử dụng margin ở mức an toàn, cơ cấu danh mục đầu tư hợp lý, tránh bị ảnh hưởng bởi yếu tố tâm lý đám đông khi đầu tư.
Thứ nhất, bạn chỉ nên vay ký quỹ với tỷ lệ thấp, từ 1:0.5 đến 1:1 nếu bạn không phải là nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm và có nhiều năm liên tiếp chiến thắng thị trường. Việc đặt tỷ lệ đòn bẩy ở mức an toàn sẽ giúp nhà đầu tư có thể kiểm soát tỷ lệ rủi ro thua lỗ và thu được lợi nhuận chắc chắn hơn.
Thứ hai, số tiền cho mỗi giao dịch ký quỹ không nên vượt quá 1% số tiền trong tài khoản. Điều này sẽ giúp cho bạn tránh được call margin cũng như kịp thời ứng biến trong những biến động của thị trường.
Với margin, nguy cơ lớn hơn thời cơ. Vì thế, các CTCK hay chuyên gia thường khuyên nhà đầu tư nên cân nhắc trước khi sử dụng. Nhưng nếu bạn đã tìm hiểu cách chơi chứng khoán và tự tin vào năng lực của mình, margin sẽ là lựa chọn tốt để gia tăng lợi nhuận.
Bám sát nhu cầu và thị hiếu của lớp nhà đầu tư mới năng động, Finashark - hệ thống tín hiệu giao dịch chuyên nghiệp đã thiết kế khóa học chứng khoán trực tuyến trọn gói từ A - Z, phù hợp với những ai đang tìm hiểu về đầu tư và cả những broker tập sự. Với chủ đề rõ ràng, cụ thể, khóa học chứng khoán ngắn hạn tại Finashark sẽ cung cấp cho học viên kiến thức cơ bản từ việc quản lý tài chính cá nhân, phân bổ tài sản vào các kênh đầu đến cách thức giao dịch như một nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Khóa học chỉ kéo dài trong 20 buổi (khoảng 30 giờ) theo hình thức online qua các video hoặc qua zoom, lớp đào tạo chứng khoán Finashark sẽ giúp học viên rút ngắn thời gian tìm hiểu về thị trường, được tiếp cận với phương pháp đầu tư được xác thực. Trong quá trình học, bạn còn được ứng dụng Hệ thống phân tích dòng tiền độc quyền do Finashark triển khai, được tư vấn, hỗ trợ 24/7, đảm bảo quá trình học tập không bị gián đoạn.
Để biết thêm chi tiết dịch vụ đào tạo chứng khoán Finashark, khách hàng vui lòng liên hệ:
Finashark - Hệ thống phân tích dữ liệu dòng tiền chuyên nghiệp, hiệu quả
Hotline: 0901 345 869
Email: lienhe@finashark.vn
Website: finashark.vn
https://finashark.com/dao-tao.html