Cách chơi chứng khoán: Sơ lược về thị trường sơ cấp và thứ cấp

Chặng đường từ một newbie đến một người biết cách “chơi” chứng khoán chuyên nghiệp, nhà đầu tư sẽ phải học hỏi nhiều điều. Và cơ bản nhất chính là thị trường - nơi diễn ra các loại trao đổi, giao dịch chứng khoán.

Chứng khoán bao gồm các loại chứng chỉ như trái phiếu, cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ… có thể chuyển đổi thành tiền. Về bản chất, chứng khoán cũng là một loại hàng hóa, nghĩa là có thể giao dịch hoặc thỏa thuận trên thị trường. Vậy thị trường chứng khoán là gì? Tại sao muốn biết cách chơi chứng khoán lại cần biết sơ lược về thị trường?

Sơ lược về thị trường chứng khoán

Thuật ngữ “thị trường” hiểu một cách đơn giản là nơi nhà đầu tư mua bán chứng khoán. Xét về cơ cấu, tính chất, thị trường chứng khoán được chia thành thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp. Trong đó, thị trường sơ cấp là nơi chứng khoán được tạo ra, còn thị trường thứ cấp là nơi chúng được mua bán giữa các nhà đầu tư.

Nắm được cách chơi chứng khoán dựa vào cách hoạt động của thị trường sơ cấp và thứ cấp là nền móng cơ bản để nhà đầu tư hiểu cách giao dịch, về việc điều hướng vốn trên thị trường cũng như có kế hoạch đầu tư sinh lời cao hơn.

Thị trường sơ cấp

Thị trường chứng khoán sơ cấp - primary stock (hay còn gọi là thị trường phát hành, thị trường cấp một) là nơi các công ty phát hành mới cổ phiếu, trái phiếu nhằm mục đích huy động vốn từ nhà đầu tư. Ngoài doanh nghiệp tư nhân, đơn vị phát hành cũng có thể là Chính phủ hay chính quyền địa phương thông qua việc phát hành trái phiếu để giải quyết vấn đề thâm hụt ngân sách, thêm vốn xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở hay phúc lợi công cộng. 

Với đơn vị hành hành, thị trường sơ cấp là nơi duy nhất mà các chứng khoán đem lại vốn, giúp đơn vị phát hành tiếp cận và sử dụng nguồn vốn lớn với chi phí rẻ hơn, tính tự chủ về mặt tài chính cao hơn. Với nhà đầu tư, giao dịch trên thị trường sơ cấp mang đến cơ hội mua chứng khoán trực tiếp từ nhà phát hành với mức giá tốt. 

Hoạt động từ thị trường sơ cấp giúp luân chuyển nguồn tiền nhàn rỗi trong dân cư, trong các tổ chức thành nguồn vốn đầu tư dài hạn cho tổ chức phát hành chứng khoán, thúc đẩy các khoản tiết kiệm để đưa vào đầu tư. Nói cách khác, thị trường sơ cấp đóng vai trò tập hợp vốn, đồng thời là công cụ nâng cao hiệu quả hoạt động cho nền kinh tế.

Thị trường thứ cấp

Thị trường chứng khoán thứ cấp (secondary market) là nơi giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp. Cách chơi chứng khoán trên thị trường thứ cấp chính giao dịch, mua bán liên tục giữa các nhà đầu tư với nhau (thay vì chỉ được mua/bán một lần duy nhất giữa nhà đầu tư và đơn vị phát hành trên thị trường sơ cấp) mà không cần có sự tham gia của đơn vị phát hành. Nhà đầu tư có thể mua chứng khoán nhằm cất giữ tài sản, tạo ra một khoản thu nhập cố định mỗi năm (thông qua cổ tức, trái tức…) hay kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá mua - bán.

Thị trường thứ cấp là một bộ phận quan trọng của thị trường chứng khoán, gắn bó chặt chẽ với thị trường sơ cấp. Thị trường thứ cấp giúp đảm bảo tính thanh khoản của các loại chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp khi nhà đầu tư có thể chuyển đổi chúng thành tiền mặt. 

Với nhà đầu tư, giao dịch trên thị trường thứ cấp phản ánh nguyên tắc cạnh tranh tự do bởi giá chứng khoán lúc này sẽ do cung và cầu thị trường quyết định. 

Cách chơi chứng khoán trên TTCK sơ cấp và thứ cấp có gì khác biệt?

Như đã đề cập, bản chất của chứng khoán là hàng hóa. Khi bạn mua hàng trực tiếp từ “đơn vị sản xuất” (đơn vị phát hành), bạn có thể mua được với mức giá gốc được niêm yết. Còn nếu mua lại từ những người mua khác, bạn sẽ phải trả mức giá cao hơn nếu nhu cầu của thị trường với mặt hàng đó tăng, hoặc trả giá thấp hơn nếu nhu cầu của thị trường giảm.  

Mối quan hệ giữa TT sơ cấp và thứ cấp

Thị trường sơ cấp là nơi cung cấp hàng hóa chứng khoán lưu thông trên thị trường thứ cấp. Sự đa dạng, phong phú của thị trường thứ cấp sẽ không thể có được nếu chứng khoán không được ra đời trên thị trường sơ cấp. Vì vậy, thị trường sơ cấp chính là cơ sở, là tiền đề cho sự hình thành và phát triển của thị trường thứ cấp. 

Ở khía cạnh ngược lại, thị trường thứ cấp tạo ra tính thanh khoản cho chứng khoán, là động lực cho sự phát triển của thị trường sơ cấp. Nếu không có thị trường thứ cấp để lưu hành, mua bán thì sẽ rất khó để chứng khoán được phát hành trên thị trường sơ cấp có thể thu hút được người mua. Và nếu nhà phát hành không bán được chứng khoán, vốn sẽ không được huy động, dòng tiền nhàn rỗi có thể sẽ trở thành “tiền chết”. Vì vậy, giao dịch chứng khoán trên thị trường thứ cấp làm lưu động hóa vốn đầu tư, giúp luân chuyển chứng khoán thành tiền mặt, chuyển từ loại chứng khoán này sang chứng khoán khác.

Trên đây là những kiến thức cơ bản và sơ lược nhất về thị trường chứng khoán. Thực tế thì không phải tất cả các hoạt động diễn ra trên thị trường đều ảnh hưởng đến nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên, muốn biết cách chơi chứng khoán, đầu tư như một chuyên gia thì việc nắm được cấu trúc của thị trường, cách thức thị trường vận hành là cần thiết

Học chứng khoán trọn gói cùng Finashark

Bám sát nhu cầu và thị hiếu của lớp nhà đầu tư mới năng động, Finashark - hệ thống tín hiệu giao dịch chuyên nghiệp đã thiết kế khóa học chứng khoán trực tuyến trọn gói từ A - Z, phù hợp với những ai đang tìm hiểu về đầu tư và cả những broker tập sự. Với chủ đề rõ ràng, cụ thể, khóa học chứng khoán ngắn hạn tại Finashark sẽ cung cấp cho học viên kiến thức cơ bản từ việc quản lý tài chính cá nhân, phân bổ tài sản vào các kênh đầu đến cách thức giao dịch như một nhà đầu tư chuyên nghiệp. 

Khóa học chỉ kéo dài trong 20 buổi (khoảng 30 giờ) theo hình thức online qua các video hoặc qua zoom, lớp đào tạo chứng khoán Finashark sẽ giúp học viên rút ngắn thời gian tìm hiểu về thị trường, được tiếp cận với phương pháp đầu tư được xác thực. Trong quá trình học, bạn còn được ứng dụng Hệ thống phân tích dòng tiền độc quyền do Finashark triển khai, được tư vấn, hỗ trợ 24/7, đảm bảo quá trình học tập không bị gián đoạn.

Để biết thêm chi tiết dịch vụ đào tạo chứng khoán Finashark, khách hàng vui lòng liên hệ:

Finashark - Hệ thống phân tích dữ liệu dòng tiền chuyên nghiệp, hiệu quả

Hotline: 0901 345 869

Email: lienhe@finashark.vn

Website: finashark.vn

https://finashark.com/dao-tao.html