- Bộ Tài chính đã công bố phiên bản thứ tư của Dự thảo Thông tư vào ngày 19/7/2024 với nội dung (1) bỏ quy định yêu cầu ký quỹ 100% trước khi giao dịch đối với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài và (2) nâng cao yều cầu về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán để cải thiện khả năng tiếp cập thông tin của nhà đầu tư nước ngoài.
- Phiên bản thứ tư này cung cấp khuôn khổ công việc cụ thể và thực tế hơn cho các bên tham gia thị trường. Những điểm đáng chú ý bao gồm (1) tiêu chí xác định mức trần đối với giao dịch không yêu cầu ký quỹ mà các công ty chứng khoán cung cấp và (2) quy trình làm việc cụ thể từ ngày T đến ngày T+2.
- HSC kỳ vọng đây sẽ là bản Dự thảo cuối cùng và Thông tư chính thức sẽ sớm được ban hành.
Khuôn khổ rõ ràng và thực tế hơn cho giao dịch không cần ký quỹ
Dự thảo Thông tư mới nhất được ban hành vào ngày 19/7/2024 đưa ra khuôn khổ toàn diện và thực tế hơn cho các bên liên quan tham gia vào giao dịch không yêu cầu ký quỹ. Dự thảo cập nhật này vẫn giữ những nguyên tắc cơ bản của các dự thảo ban đầu, đồng thời đưa ra hướng dẫn và khuôn khổ cụ thể hơn.
Mức trần cho vay ký quỹ dựa trên năng lực tài chính của các CTCK
Phiên bản thứ tư của Dự thảo xác định giới hạn về ‘giá trị mua không yêu cầu ký quỹ’ mà các công ty chứng khoán được quyền cung cấp cho các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài (NĐTTCNN). Mức giới hạn này, được xác định dựa trên tỷ lệ nợ và khả năng thanh toán của công ty chứng khoán, sẽ đóng vai trò là công cụ quản trị rủi ro nhằm giảm thiểu rủi ro hoạt động của các công ty chứng khoán.
Theo ước tính của chúng tôi, SSI hiện có mức giới hạn lớn nhất đối với giao dịch không yêu cầu ký quỹ (khoảng 6,8 nghìn tỷ đồng), tiếp theo là VCI (3,7 nghìn tỷ đồng) và HCM (2,8 nghìn tỷ đồng).
Quy trình làm việc từ ngày T đến ngày T+2
Bản dự thảo đưa ra quy trình làm việc chi tiết cho các bên tham gia thị trường, trong đó:
1. Vào ngày T, các công ty chứng khoán thực hiện các lệnh mua từ NĐTTCNN như giao dịch thông thường.
2. Vào ngày T+1, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) và ngân hàng lưu ký xác nhận việc NĐTTCNN có đủ tiền mặt hay không.
3. Vào ngày T+2, các CTCK nhận cổ phiếu đã mua trước đó và hoàn thành nghĩa vụ thanh toán (thay vì các NĐTTCNN) nếu các NĐTTCNN không đủ tiền mặt. Nếu NĐTTCNN có đủ tiền mặt, lệnh mua sẽ được thực hiện như các giao dịch bình thường và NĐTTCNN nhận cổ phiếu về tài khoản.
Bước tiến quan trọng trong quá trình xem xét nâng hạng thị trường của FTSE
HSC tin rằng dự thảo mới nhất là một bước tiến quan trọng và có thể chỉ cần những điều chỉnh nhỏ trước khi ban hành. Mặc dù có thể FTSE sẽ không kịp thời xem xét dự thảo này để nâng hạng Việt Nam lên thị trường mới nổi vào tháng 9/2024 nhưng chúng tôi vẫn lạc quan về tiềm năng Việt Nam được nâng hạng trong tương lai gần. Tuy nhiên, HSC vẫn đánh giá việc Việt Nam được nâng hạng là động lực rất quan trọng cho cả thị trường nói chung và các công ty chứng khoán nói riêng, đặc biệt là những công ty có mảng khách hàng tổ chức phát triển như SSI (Mua vào, 45.200đ), VCI (Nắm giữ, 49.500đ) và HCM (Chưa khuyến nghị), đây là những công ty chứng khoán đứng đầu về thị phần khách hàng tổ chức.