Các dạng biểu đồ nến trong phân tích kỹ thuật chứng khoán

Trong phân tích kỹ thuật chứng khoán, biểu đồ nến Nhật (candlestick) là một trong những công cụ phổ biến nhất, giúp nhà đầu tư đánh giá được hướng đi của thị trường. Bằng việc nghiên cứu từng mô hình nến, nhà đầu tư có thể “đọc” được dấu hiệu mà thị trường đang “ám chỉ”, từ đó lựa chọn thời điểm mua/bán hoặc giữ cổ phiếu.

Cấu tạo chung của cây nến

Biểu đồ nến được người Nhật phát minh và sử dụng từ những năm 1600. Một cây nến đầy đủ sẽ bao gồm những thành phần sau:

• Thân nến: biểu trưng cho sự tăng giá (nến màu xanh hoặc trắng) hoặc giảm giá (nến đỏ hoặc đen). 2 đỉnh của thân nến sẽ tương ứng với giá vào giờ mở cửa (OPEN), giá vào giờ đóng cửa (CLOSE). Với thân nến tăng thì giá mở cửa nằm ở dưới, giá đóng cửa nằm ở trên còn nếu nến giảm thì ngược lại. Thân nến càng dài cho thấy sức mua hoặc bán càng mạnh, chênh lệch lớn giữa giá mở cửa và đóng cửa càng lớn. Thân nến ngắn cho thấy thị trường đang chững lại, bên mua và bên bán vẫn còn khá lưỡng lự.
• Bóng nến: Đỉnh mỗi bóng nến đại diện cho giá cao nhất (HIGH) và thấp nhất (LOW) trong một phiên giao dịch, có thể giúp đánh giá các mức cản (ngưỡng hỗ trợ, ngưỡng kháng cự). Bóng nến càng dài thì sự cạnh tranh giữa 2 bên mua - bán trên thị trường càng lớn và khiến giá tăng giảm liên tục. 

Các mô hình nến Nhật trong phân tích chứng khoán

Về cơ bản, khi phân tích thị trường bằng mô hình nến Nhật, nhà đầu tư sẽ gặp 5 dạng sau:

• Nến Doji
• Nến Spinning Tops
• Nến Marubozu
• Nến Hammer và Hanging Man
• Nến Inverted Hammer và Shooting Star

Nến Doji

Mô hình nến Doji có 3 dạng thường gặp: Gravestone Doji (bia mộ), Dragonfly Doji (chuồn chuồn), Long legged Doji (chân dài). Cụ thể: 

Gravestone Doji

• Đặc điểm: Nến đơn, không có bóng nến dưới, bóng nến trên dài, phần thân ngắn. Lúc này, giá mở cửa, giá đóng cửa không chênh nhiều và cũng là giá thấp nhất trong phiên.
• Ý nghĩa: Nến thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng giá, báo hiệu thị trường chuẩn bị bước vào giai đoạn giảm giá. 

Dragonfly Doji

• Đặc điểm: Nến đơn, không có bóng nến trên, thân nến ngắn, bóng nến dưới dài. Giá mở cửa, giá đóng cửa gần trùng nhau và cũng là giá cao nhất trong phiên. Thị trường đang tìm sự cân bằng giữa lực cung và cầu.
• Ý nghĩa: Ngược lại với Gravestone Doji, Dragonfly Doji xuất hiện ở cuối xu hướng giảm và báo hiệu thị trường sắp vào đợt tăng giá.

Long legged Doji 

• Đặc điểm: Nến đơn, 2 bóng nến trên và dưới rất dài, thân nến mảnh. 
• Ý nghĩa: Bên mua và bên bán đang giằng co mạnh nhưng chưa quyết định được xu hướng, cần theo dõi thêm các nến sau.

Nến Spinning Tops

Đặc điểm: Nến có thân ngắn (nhưng không nhỏ như Doji), bóng nến trên và dưới dài bằng nhau và dài gấp nhiều lần thân nến.

Ý nghĩa: Trong suốt phiên, bên mua và bên bán giằng co khốc liệt. Bên mua đẩy giá xuống còn bên bán kéo giá lên nhưng chưa phân thắng bại, dẫn tới giá mở cửa và đóng cửa không chênh lệch nhiều. Spinning top có thể xuất hiện trong giai đoạn củng cố hoặc cuối xu hướng tăng/ giảm để báo hiệu sắp có sự đảo chiều. 

Nến Marubozu

Đặc điểm: Chỉ có thân mà không có bóng nến hoặc bóng rất ngắn.

Ý nghĩa: Tùy theo màu sắc nến mà nến Marubozu biểu thị cho lực mua hoặc bán rất mạnh, đánh dấu xu hướng tăng hoặc giảm của thị trường.

Nến Hammer và Hanging Man

Nến Hammer và Hanging Man có hình dáng giống hệt nhau nhưng khác ở vị trí xuất hiện. Nếu nến xuất hiện ở đáy (cuối xu hướng giảm) thì gọi là nến Hammer (búa), nếu ở đỉnh (cuối xu hướng tăng) thì gọi là Hanging man (người treo cổ).

Đặc điểm: Thân nến ngắn, bóng trên ngắn hoặc không có, bóng dưới rất dài.

Ý nghĩa: Cả 2 mẫu nến đều báo hiệu xu hướng đổi chiều sắp diễn ra, trong đó:

• Hammer báo hiệu thị trường sắp đi lên. Nến xanh: giá cao nhất và giá đóng cửa bằng nhau, giá cổ phiếu sẽ tăng mạnh. Nến đỏ: giá cao nhất và giá mở cửa bằng nhau, giá cổ phiếu sẽ có tăng nhẹ.

• Hanging man báo hiệu thị trường sẽ có sự đi xuống. Nến xanh: giá cao nhất và giá đóng cửa bằng nhau, cổ phiếu sẽ có sự giảm nhẹ. Nến đỏ: giá cao nhất và giá mở cửa bằng nhau, giá cổ phiếu sẽ giảm mạnh.

Nến Inverted Hammer và Shooting Star

Inverted Hammer (búa ngược) và Shooting Star (sao băng) có cùng hình dáng nhưng xuất hiện ở vị trí ngược nhau. Nếu nến xuất hiện ở đáy (cuối xu hướng giảm) thì gọi là nến Inverted Hammer, nếu ở đỉnh (cuối xu hướng tăng) thì gọi là Shooting Star.

Đặc điểm: Ngược lại với hình dáng của Hammer và Hanging man, nến Inverted Hammer và Shooting Star bóng nến trên rất dài, bóng nến dưới rất ngắn hoặc không có, thân ngắn.

Ý nghĩa: Do bóng nến trên dài mà giá đóng cửa lại thấp nên thị trường vẫn còn đang cạnh tranh căng thẳng. Vì vậy, dù Inverted Hammer và Shooting Star mang tín hiệu đổi chiều của thị trường nhưng không rõ ràng bằng nến Hammer và Hanging Man. 

• Inverted Hammer: Thị trường đang giảm dù phe mua đẩy giá lên cao nhưng phe bán áp đảo đã kéo giá xuống thấp hơn giá mở cửa. Tình trạng này tiếp tục diễn biến ở phiên sau.

• Shooting Star: Thị trường đang lên, phe mua đẩy giá lên nhưng gặp sự kháng cự của phe bán kéo giá xuống. 

Trên đây là các dạng biểu đồ nến trong phương pháp phân tích kỹ thuật chứng khoán. Tuy nhiên, nhà đầu tư không nên tuyệt đối hóa một mô hình hay công cụ nào mà cần kết hợp với nhiều phương pháp, chỉ báo khác để có quyết định chính xác hơn.

Finashark - Hệ thống phân tích dữ liệu dòng tiền chuyên nghiệp, hiệu quả

Hotline: 0901 345 869

Email: lienhe@finashark.vn

Website: finashark.vn