Vận hành KRX và triển vọng nâng hạng thị trường

 

• Ngày 10/10/2023, Sở giao dịch chứng khoán Tp.Hồ Chí Minh (HOSE), đã tổ chức cuộc họp đánh giá tình hình triển khai hệ thống KRX quản lý và điều hành hoạt động trong chứng khoán. Tỷ lệ kiểm thử của các công ty chứng khoán và hệ thống được ghi nhận ở mức 78%. Với tỷ lệ này, chúng tôi dự báo tiến độ vận hành KRX nhiều khả năng nghiệm thu thành công vào tháng 12/2023, là tiền đề cho các mục tiêu phát triển tiếp theo.
• Lưu ý: Sơ đồ ước tính thời gian bên dưới mang tính tham khảo và thực tế có thể thay đổi. Dựa trên giả định hệ thống KRX vận hành thông suốt và sớm triển khai nghiệp vụ Pre-funding (mua trước, rồi tiền thanh toán trong ngày).
• Nghiệp vụ Pre-funding nếu triển khai thành công sẽ giúp cải thiện thanh khoản thị trường, cũng như là một tiêu chí đánh giá đáng chú ý trong việc nâng hạng thị trường.

Phân hạng thị trường theo FTSE Russell

• FTSE Russell chia làm 4 phân hạng: Developed, Advanced Emerging, Secondary Emerging và Frontier.
• Theo đánh giá tháng 9/2023 của FTSE, Việt Nam đã được thêm vào danh sách theo dõi nhằm nâng hạng lên Secondary Emerging từ tháng 9/2018. Tuy nhiên, dưới ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên mục tiêu chưa hoàn thành. Hiện Việt Nam vẫn nằm trong danh sách theo dõi với vai trò cận biên và được kỳ vọng phân loại lại lên Secondary Emerging. Hoạt động đánh giá lại sẽ được FTSE thực hiện tiếp tục vào tháng 3 và tháng 9/2024.

Hạn chế theo đánh giá của FTSE

Theo đợt đánh giá T9/2023 của FTSE, Việt Nam vẫn còn một tiêu chí hạn chế để nâng hạng thị trường, việc KRX đi vào vận hành kỳ vọng nhiều chuyển biến tích cực, là nhân tố hỗ trợ để hiện thực hóa lên thị trường mới nổi.

Triển vọng Việt Nam sau khi FTSE nâng hạng

• Quy mô vốn hóa của VN-Index đạt 190 tỷ USD (12/10/2023), khá tương đồng với vài quốc gia được phân bổ tỷ trọng thấp trong danh mục FTSE Emerging markets Index. Tiêu biểu như quy mô vốn hóa thị trường Chile đạt 181 tỷ USD (T8/2023). Chúng tôi ước tính tỷ trọng của Việt Nam trong rổ sẽ ở mức khoảng 0,6% khi được thêm vào chính thức.
• Vanguard FTSE Emerging Markets ETF với quy mô gần 71 tỷ USD. Với tỷ trọng phân bổ 0,6%, Việt Nam có thể được giải ngân ở khoảng 426 triệu USD. Chúng tôi cho rằng, dòng tiền ngoại chảy vào Việt Nam không những đến từ những quỹ sử dụng chỉ số FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, mà còn những quỹ khác khi thị trường được nâng hạng.
• Tổng hợp một số quỹ ETF sử dụng FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, với tỷ trọng phân bổ 0,6%, Việt Nam có thể nhận đầu tư như bảng giả định bên dưới, ước tính khoảng 452 triệu USD (gần 11.000 tỷ đồng).

Các quốc gia sau khi được FTSE nâng hạng

Theo chúng tôi quan sát, đa phần các thị trường trước thời điểm nâng hạng chính thức 1- 2 năm, thị trường chứng khoán đều có dấu hiệu bật tăng. Cụ thể: Qatar tăng hơn 45% từ (T9/2013-T9/2014), Saudi Arabia tăng hơn 23% (T3/2017-T3/2018), Romania tăng hơn 18% từ (T9/2018-T9/2019)

Nhóm cổ phiếu hưởng lợi sau nâng hạng

Kỳ vọng các mã trong danh mục hiện tại của FTSE được hưởng lợi nếu nâng hạng thành công

Phân hạng thị trường theo MSCI

• MSCI phân loại thị trường chứng khoán ra thành 3 loại theo thứ tự từ cao nhất đến thấp nhất: thị trường phát triển (Developed), thị trường mới nổi (Emerging), và thị trường cận biên (Frontier). Những thị trường không được xếp vào ba loại này được xếp chung là Standalone.
• Việt Nam hiện được xếp vào nhóm thị trường cận biên.

Hạn chế theo đánh giá của MSCI

Những lưu ý MSCI đánh giá Việt Nam vào đợt T6/2023 trước khi hướng tới mục tiêu nâng hạng từ Frontier Market lên Emerging Market.

Triển vọng Việt Nam sau khi MSCI nâng hạng

Với quy mô vốn hóa của VN-Index tương tự như Chile và Peru, chúng tôi ước tính tỷ trọng của Việt Nam trong rổ chỉ số MSCI Emerging markets Index sẽ ở mức khoảng 0,4%.

IShares core MSCI Emerging Markets ETF là quỹ giao dịch theo phân loại MSCI với quy mô đạt 69,53 tỷ USD (12/10/2023), với tỷ trọng phân bổ kỳ vọng của Việt Nam ở mức 0,4% thì Việt Nam có thể được giải ngân khoảng 278 triệu USD (tương đương 6.672 tỷ đồng). Ngoài ra, IShares MSCI Emerging Markets ETF EEM, tổng tài sản đạt 17,37 tỷ đô (12/10/2023), Việt Nam có thể nhận khoảng đầu tư 69 triệu USD (tương đương 1.656 tỷ đồng).

Các quốc gia sau khi được MSCI nâng hạng

Theo chúng tôi quan sát, đa phần các thị trường trước thời điểm nâng hạng chính thức 1- 2 năm, thị trường chứng khoán đều có dấu hiệu bật tăng, cụ thể: China tăng hơn 26% (T1/2016-T4/2017), Saudi Arabia tăng hơn 25% (T6/2017-T6/2018), Kuwait tăng hơn 27% từ (T11/2018-T1/2020).

Nhóm cổ phiếu hưởng lợi sau nâng hạng

Tương tự như FTSE, kỳ vọng các mã trong danh mục hiện tại của MSCI cũng được hưởng lợi nếu nâng hạng thành công.