Cập nhật Vĩ mô: Thị trường lao động tiếp tục xu hướng hồi phục
Nguồn: VCSC
Lao động có việc làm tiếp tục xu hướng tăng trong Khu vực Công nghiệp & Xây dựng và Dịch vụ, trong khi lao động có việc làm tại Khu vực Nông nghiệp giảm. Tổng lao động có việc làm tăng 130.400 trong quý 4/2023, đạt 51,5 người (+450.000 so với cùng kỳ - YoY). Trong đó, lao động trong Khu vực Công nghiệp & Xây dựng tăng gần 92.000 người, đạt 17,2 triệu người (+221.000 YoY), trong khi lao động trong Khu vực Dịch vụ cũng tăng thêm 58.600 người, đạt 20,47 triệu người (+542.000 YoY). Ngược lại, số lao động có việc làm trong Khu vực Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản tiếp tục giảm quý thứ 4 liên tiếp, giảm 20.100 người xuống còn 13,8 triệu người (-348.000 YoY). (Hình 1 & 2).
Tỷ lệ thất nghiệp giảm nhẹ. Trong quý 4/2023, số người thất nghiệp giảm khoảng 16.920 người (-12.720 YoY) xuống còn 1,1 triệu người, dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp 2,06% (thấp hơn so với 2,09% trong quý 3/2023). Trong khi đó, số người thiếu việc làm giảm khoảng 27.000 so với quý trước (QoQ) xuống còn khoảng gần 1,0 triệu người, dẫn đến tỷ lệ thiếu việc làm 1,94% trong quý 4/2023 (thấp hơn so với mức 2,0% trong quý 3/2023). (Hình 3 & 4).
Báo cáo nhanh từ các địa phương cho thấy tình trạng cắt giảm việc làm tiếp tục giảm. Theo báo cáo từ các cơ quan chức năng, số người bị mất việc làm trong quý 4/2023 tiếp tục giảm 32.900 người QoQ, xuống còn khoảng 85.500 người (so với 118.400 người trong quý 3/2023, 217.800 người trong quý 2/2023 và 149.000 người trong quý 1/2023). Trong khi đó, số người nghỉ phép có lương/không lương hoặc tạm dừng hợp đồng tăng 23.600 người QoQ lên khoảng 77.800 người trong quý 4/2023, chủ yếu tập trung ở ngành dệt may (31,9%) và da giày (30,9%). Tuy nhiên, con số này thấp hơn nhiều so với các quý 2/2023 (241.500 người), quý 1/2023 (294.000 người) và quý 4/2022 (296.000 người). (Hình 5 & 6).
Tuy nhiên, số lượng việc làm phi chính thức tăng cao hơn số việc làm chính thức cho thấy thị trường lao động vẫn còn bất ổn. Trong quý 4/2023, số lao động có việc làm phi chính thức tăng khoảng 90.100 người so với quý trước - QoQ, đạt 33,4 triệu người, trong khi số lao động có việc làm chính thức tăng khoảng 40.300 người QoQ, đạt 18,0 triệu người. Do đó, tỷ lệ lao động phi chính thức tăng nhẹ 0,1% lên 65,1% trong quý 4/2023 (so với 65,0% trong quý 3/2023). Tuy nhiên, tỷ lệ này vẫn thấp hơn so với mức 65,4% trong quý 4/2022 và 67,8% trong quý 4/2021. (Hình 7 & 8).
Thu nhập bình quân tăng trên cả ba khu vực chính, dẫn đầu là Khu vực Dịch vụ. Tổng thu nhập bình quân trong quý 4/2023 tăng 2,5% QoQ và 6,5% YoY, đạt khoảng 7,3 triệu đồng. Trong ba khu vực chính của nền kinh tế, Khu vực Dịch vụ vẫn là Khu vực có mức lương cao nhất với mức 8,7 triệu đồng (+7,3% YoY). Trong khi đó, thu nhập bình quân của Khu vực Công nghiệp & Xây dựng và Khu vực Nông nghiệp, Lâm nghiệp & Thủy sản cũng tăng lên lần lượt 8,1 triệu đồng (+4,5% YoY) và 4,2 triệu đồng (+4,2% YoY). Trong năm 2023, tổng thu nhập bình quân đạt khoảng 7,1 triệu đồng (+6,9% YoY). (Hình 9 & 10).
Số doanh nghiệp gia nhập và rời khỏi thị trường đều đạt mức cao kỷ lục trong năm 2023. Trong quý 4/2023, số doanh nghiệp mới và quay trở lại hoạt động đạt 61.537 doanh nghiệp (+3,3% QoQ & +18,3% YoY), trong khi tổng số doanh nghiệp rời thị trường là 38.806 (+6,8% QoQ & +22,2% YoY), dẫn đến số doanh nghiệp gia nhập ròng đạt 22.731 doanh nghiệp. Trong năm 2023, tổng cộng có 217.706 doanh nghiệp tham gia thị trường (bao gồm cả doanh nghiệp mới và quay trở lại hoạt động), trong khi 172.578 doanh nghiệp rời khỏi thị trường, cả hai con số đều đạt mức cao kỷ lục, dẫn đến số doanh nghiệp gia nhập ròng đạt 45.128 doanh nghiệp (-30,8% YoY)(Hình 11 - 13).
Chúng tôi kỳ vọng thị trường lao động sẽ tiếp tục cải thiện vào năm 2024 do: (1) Chúng tôi kỳ vọng hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa và sản xuất sẽ cải thiện trong năm 2024, từ đó dẫn đến nhu lao động cao hơn, (2) ngành du lịch tiếp tục phục hồi và (3) cải cách lương khu vực công và khả năng tăng lương tối thiểu 6,0% trong khu vực tư nhân từ ngày 01/7/2024. Từ giữa tháng 12/2023, nhiều công ty tại TP.HCM, Hà Nội và một số tỉnh thành khác đã bắt đầu gia tăng các hoạt động tuyển dụng trong đó một số công ty có kế hoạch tuyển dụng quy mô lớn trong bối cảnh số lượng đơn hàng mới được cải thiện và triển vọng tốt hơn vào năm 2024 (Hình 14).
Bài viết liên quan
20 Tháng Chín 2024
