Cập nhật vĩ mô: Tỷ giá sẽ sớm hạ nhiệt

US. Dollar Index (DXY) tăng vọt sau quyết định giữ nguyên lãi suất của FED

Ngày 20/3, FED giữ nguyên lãi suất liên ban ở mức 5.25% - 5.5% và dự kiến 3 lần cắt giảm (0.75%) vào cuối năm nay nếu chắc chắn rằng lạm phát đang giảm bền vững về mức mục tiêu 2%. DXY đã có tuần tăng thứ hai liên tiếp lên mức 104.43 (+3.04%YTD) vào ngày thứ Sáu (22/3) trước chính sách tiền tệ trái chiều của các ngân hàng trung ương thế giới. Trong khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) tăng nhẹ lãi suất, thoát khỏi lãi suất âm thì Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ (SNB) bất ngờ giảm lãi suất, và tiếp theo có thể là Ngân hàng Trung ương Anh và các nước EU khác. Cùng với số liệu kinh tế Mỹ tốt hơn kỳ vọng, ít nhất là cho đến khi có thông báo chính sách mới từ FED, DXY có thể tiếp tục đà tăng và gây áp lực cho tỷ giá.

NHNN chủ động thực hiện các biện pháp ổn định VND

Tỷ giá USD/VND trong nước tăng mạnh trong hai tuần qua và xác lập đỉnh cao mới, ở mức 25,700 VND (+3.8%YTD) trên thị trường tự do vào ngày 11/3/2024 và 24,970 VND (+2.3%YTD) tại Vietcombank vào ngày 22/3/2024, trong bối cảnh DXY tăng mạnh, giá vàng vượt đỉnh, nhu cầu USD cũng tăng cao cho các đơn hàng nhập khẩu và rút vốn (trên thị trường chứng khoán) của nhà đầu tư nước ngoài trong khi thanh khoản hệ thống dư thừa, tăng trưởng tín dụng âm trong hai tháng đầu năm. Để ổn định VND, NHNN đã hút ròng trở lại trên OMO từ 11/3/2024 và tổng lượng rút ròng đạt 144.7 nghìn tỷ đồng tính đến ngày 22/3/2024, thấp hơn mức 255.7 nghìn tỷ đồng trong đợt hút ròng vào tháng 9/2023. Với việc lãi suất trúng thầu và lãi suất liên ngân hàng hiện vẫn ở mức thấp, nhiều khả năng NHNN sẽ tiếp tục hút ròng trong những ngày tới để tiếp tục hỗ trợ tỷ giá.

Ngoài ra, NHNN cũng vừa công bố Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 5 Thông tư 02/2021/TT-NHNN hướng dẫn giao dịch ngoại tệ trên thị trường ngoại tệ của tổ chức tín dụng được phép hoạt động ngoại hối. Theo đó, cơ sở xác định tỷ giá kỳ hạn giữa Đồng Việt Nam với Đô la Mỹ trong giao dịch kỳ hạn, giao dịch kỳ hạn trong giao dịch hoán đổi sẽ không quy định cụ thể tại Thông tư mà được quy định tại quyết định do Thống đốc NHNN ban hành trong từng thời kỳ do mức chênh lệch giữa lãi suất trong nước và quốc tế thay đổi nhanh chóng, khó lường trong thời gian qua và dự kiến sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới. Nội dung sửa đổi, bổ sung này sẽ giúp tăng tính linh hoạt, chủ động trong điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá trước những thay đổi điều kiện thị trường trong nước và quốc tế, đồng thời phù hợp với nguyên tắc tương tự như tỷ giá trung tâm và biên độ tỷ giá cũng được quy định tại các Quyết định do Thống đốc NHNN ban hành trong từng thời kỳ.

Áp lực tỷ giá duy trì trong ngắn hạn nhưng sẽ hạ nhiệt trong nửa sau của 2024

DXY được dự báo sẽ tiếp tục tăng lên mức đỉnh gần nhất 104.95, hoặc thậm chí cao hơn 107.04 trước khi có động thái tiếp theo của FED. Do đó, áp lực lên tỷ giá USD/VND trong ngắn hạn vẫn sẽ rất lớn, tuy nhiên, sẽ sớm hạ nhiệt trong nửa cuối năm 2024 giúp VND không mất giá quá 3% trong cả năm 2024 nhờ (1) triển vọng cắt giảm lãi suất đồng thuận từ FED và các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới trong thời gian tới sau hành động của SNB; (2) FDI và xuất khẩu của Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ hỗ trợ nguồn cung ngoại tệ; và (3) tác động từ việc hút ròng thanh khoản qua OMO của NHNN trong tháng 3/2024 và cơ chế điều hành linh hoạt tỷ giá kỳ hạn được thông qua.

Thị trường tiền tệ

NHNN đã hút ròng trở lại 144.7 nghìn tỷ đồng trên OMO sau 10 phiên liên tiếp (từ 11/3 đến 22/3) để ổn định tỷ giá trong bối cảnh thanh khoản hệ thống dư thừa, tín dụng tăng trưởng âm trong hai tháng đầu năm 2024, giá vàng và tỷ giá lập đỉnh.

Lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng tại các NHTMNN tiếp tục giảm, đều về mức 4.7% vào ngày 22/3/2024 và động thái tương tự ở các NHTM tư nhân, thúc đẩy giảm lãi suất cho vay trong thời gian tới.

Tỷ giá USD/VND tăng nóng trong hai tháng vừa qua, đặc biệt trên thị trường tự do và lập đỉnh ở mức 25,700 VND (+3.8%YTD) vào ngày 11/3/2024, kéo tỷ giá trong ngân hàng tăng cao và lập đỉnh mới ở mức 24,970 VND (+2.3%YTD) vào ngày 22/3/2024.

Sản xuất công nghiệp – Thương mại – Đầu tư

Do kỳ nghỉ Tết nguyên đán rơi vào tháng 2/2024 nên IIP tháng 2/2024 giảm 18%MoM nhưng tính chung 2T2024, chỉ số IIP vẫn tăng tích cực 5.7%YoY và PMI duy trì trên ngưỡng 50 tháng thứ hai liên tiếp, việc làm tăng lần đầu tiên trong bốn tháng nhờ số lượng đơn hàng mới tiếp tục cải thiện.

Nhu cầu trong nước và thế giới hồi phục giúp doanh số bán lẻ và kim ngạch xuất nhập khẩu tiếp tục duy trì sự tích cực trong 2 tháng đầu năm 2024, lần lượt đạt 1,031.5 nghìn tỷ đồng (+8.1%YoY) và 113.96 tỷ USD (+18.6% YoY), xuất siêu được 4.72 tỷ USD

 

Giải ngân vốn đầu tư công trong 2T2024 tương đương năm trước, đạt 59.8 nghìn tỷ đồng (+2.1%YoY) trong khi vốn FDI đăng ký tích cực ngay từ đầu năm với 4.29 tỷ USD (+38.6%YoY) và giải ngân được 2.8 tỷ USD (+9.8%YoY).

Tăng trưởng kinh tế và lạm phát

CPI tháng 2/2024 tăng 1.04% so với tháng trước do nhu cầu mua sắm dịp Tết nguyên đán tăng cao và tăng 3.98% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 2T2024, CPI tăng 3.67%YoY và lạm phát cơ bản tăng 2.84%YoY. Đáng chú ý, giá vàng trong nước tăng mạnh 16.7%YoY trong hai tháng đầu năm và nới rộng chênh lệch so với giá vàng thế giới, gây áp lực lên tỷ giá và lạm phát.

Tăng trưởng GDP duy trì xu hướng tích cực qua các quý, đạt 6.72% trong Q4 (cao hơn Q4 các năm 2012-2013 và 2020-2022) và ước tính tăng 5.05% cho cả năm 2023.

Lĩnh vực nông nghiệp đóng vai trò bệ đỡ của nền kinh tế nhờ tăng trưởng ổn định, dịch vụ phục hồi mạnh mẽ trong khi công nghiệp và xây dựng còn chật vật nhưng bắt đầu có những dấu hiệu khả quan hơn trong nửa sau của 2023.