Kinh tế vĩ mô: Động thái hạ nhiệt lãi suất chính sách đầu tiên của NHNN

Nguồn: HSC

Động thái hạ nhiệt lãi suất chính sách đầu tiên của NHNN

 

 

Tóm tắt

  • NHNN Việt Nam đã hạ 100 điểm cơ bản lãi suất chiết khấu xuống 3,5%, từ 4,5% trước đó, một tuần trước khi cuộc họp FOMC diễn ra với kỳ vọng Fed sẽ cân nhắc lại về việc nâng lãi suất sau khi ngân hàng Silicon Valley Bank tuyên bố phá sản.
  • Từ đó, chúng tôi hạ dự báo đối với lãi suất tái cấp vốn của NHNN xuống lần lượt 5,5% và 5% trong năm 2023 và 2024, từ lần lượt 6% và 5,5% trước đó.
  • Tuy nhiên, động thái của NHN có thể chỉ mang tính chất biểu tượng đối với các ngân hàng đang gặp vấn đề về thanh khoản trong ngắn hạn, do lãi suất trên thị trường mở & lãi suất liên ngân hàng chưa có xu hướng hạ nhiệt nhưng đang biến động khá sát với lãi suất tái cấp vốn được giữ nguyên ở mức 6%.
  • Động thái của NHNN có thể là để hỗ trợ Nghị quyết 33 của Chính phủ nhằm giải quyết vấn đề trên thị trường BĐS.

Hạ lãi suất sẽ hỗ trợ hoạt động kinh tế đang suy yếu

Trong 2 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam giảm hơn 10% so với cùng kỳ trong khi hoạt động sản xuất giảm khoảng 7% so với cùng kỳ. Kết quả này khiến mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 6,5% của Chính phủ trở nên khó khăn hơn.

Trong khi đó, do lạm phát đang sớm có dấu hiệu đạt đỉnh, với CPI tổng thể trong tháng 2/2023 hạ nhiệt xuống mức tăng 4,3% so với cùng kỳ từ tăng 4,9% so với cùng kỳ trong tháng 1/2023 nhờ giá thực phẩm giảm đáng kể, NHNN đã quyết định hạ 100 điểm cơ bản lãi suất chiết khấu xuống 3,5% (Bảng 3). Trên thực tế, động thái của NHNN có thể chỉ mang tính chất biểu tượng khi lãi suất OMO và lãi suất liên ngân hàng chưa có xu hướng giảm, nhưng đang biến động sát với lãi suất tái cấp vốn ở mức 6% (không thay đổi) (Bảng 1).

NHNN cũng hạ lãi suất cho vay qua đêm đối với thanh toán điện tử liên ngân hàng và lãi suất cho vay ngắn hạn trong giao dịch thanh toán bù trừ giữa NHNN và các NHTM từ 7,0%/năm xuống 6,0%/năm. Chúng tôi cho rằng điều này sẽ hỗ trợ cho các ngân hàng đang gặp vấn đề về thanh khoản trong ngắn hạn.

NHNN cũng hạ trần lãi suất cho vay đối với các khoản vay ngắn hạn bằng đồng VND của TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với một số ngành nghề ưu tiên xuống 5%/năm từ 5,5%/năm. Mặc dù chúng tôi không có số liệu dư nợ cho vay của hệ thống ngân hàng đối với các ngành nghề này, nhưng chúng tôi cho rằng điều này sẽ hỗ trợ cho khách hàng trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, xuất khẩu, doanh nghiệp vừa & nhỏ, lĩnh vực công nghệ cao, và các ngành công nghiệp phụ trợ theo quy định tại Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016.

Trong cuộc họp của FOMC vào tuần tới, Fed có thể cân nhắc việc tiếp tục tăng lãi suất do ngân hàng Silicon Valley Bank phá sản. Thị trường hiện chỉ phản ánh 3 đợt nâng lãi suất 25 điểm cơ bản sau đó là 2 đợt cắt giảm trong năm 2023 (Biểu đồ 4). Từ đó, NHNN cho thấy sự chủ động trong việc điều hành chính sách tiền tệ.