Triển vọng năm 2024
Sản lượng tiêu thụ xi măng dự kiến sắp phục hồi: Trong Q1/2024, chúng tôi dự báo mức tiêu thụ xi măng trong nước sẽ ở mức thấp kể từ Q3/2021 (thời gian thực hiện giãn cách xã hội do ảnh hưởng của dịch COVID), do các yếu tố mùa vụ (nghỉ Tết Nguyên đán) và nhu cầu vẫn ở mức yếu. Tuy nhiên, từ Q2/2024, chúng tôi kỳ vọng sản lượng xi măng bán ra sẽ cải thiện so với cùng kỳ nhờ hoạt động xây dựng có dấu hiệu phục hồi. Ngoài ra, các dự án đầu tư công lớn (như Sân bay Long Thành và các dự án đường cao tốc ở miền Trung và miền Nam) có thể bù đắp nhu cầu yếu trong năm 2024. Tiêu thụ xi măng của Việt Nam trong năm 2023 đạt gần 90 triệu tấn (giảm 7% svck), trong đó tiêu dùng nội địa giảm 10% svck và xuất khẩu gần như đi ngang (giảm 1% svck). Doanh thu thuần xi măng của các công ty niêm yết giảm từ 20%-27% svck trong 9T2023. Chúng tôi cho rằng sản lượng tiêu thụ xi măng sẽ chạm đáy trong Q1/2024 và dần phục hồi trong suốt năm 2024.
Tăng trưởng ở thị trường xuất khẩu có phần hạn chế do Trung Quốc giảm nhập khẩu xi măng của Việt Nam. Trong năm 2023, đối với thị trường xuất khẩu, xuất khẩu xi măng & clinker gần như đi ngang (giảm 1% svck) do Trung Quốc giảm nhập khẩu (giảm 90% svck), do nhu cầu trên thị trường bất động sản yếu. Ngược lại, Bangladesh là thị trường ghi nhận tăng trưởng khi xuất khẩu xi măng và clinker sang nước này tăng 40% so với cùng kỳ nhờ tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Chúng tôi kỳ vọng xuất khẩu sẽ phục hồi thấp trong năm 2024.
Áp lực gia tăng từ các đối thủ cạnh tranh trong nước có thể khiến giá xi măng giảm: Công suất trong nước đã được mở rộng trong thời gian gần đây (tăng 4,5% svck trong năm 2022 và tăng 6,1% svck trong năm 2023). Chúng tôi ước tính tình trạng dư cung đã tăng từ 15% trong năm 2022 lên 30% trong năm 2023. Cùng với mức tăng trưởng trái chiều trên kênh xuất khẩu, điều này sẽ làm gia tăng cạnh tranh trong nước. Điều này đặc biệt xảy ra ở miền Bắc và miền Trung, khu vực có hầu hết các dự án mới và có tỷ lệ xuất khẩu cao hơn.
Kỳ vọng biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp sản xuất xi măng sẽ phục hồi trong năm 2024 nhờ giá than điều chỉnh: Giá than thế giới đã đạt đỉnh trong nửa cuối năm 2022. Giá than giảm mạnh trong nửa đầu năm 2023 và sau đó tiếp tục dao động quanh vùng đáy cho đến nửa cuối năm 2023. Trong Q4/2023, giá than trung bình ở Châu Âu giảm xuống 120 USD/tấn (giảm 51% svck), giá than ở Úc giảm xuống 136 USD/tấn (giảm 65% svck), giá than ở Trung Quốc giảm xuống 123 USD/tấn (giảm 35% svck). Trong nửa đầu năm 2024, chúng tôi cho rằng giá than sẽ duy trì ổn định ở mức hiện tại khi mùa đông ở Bắc bán cầu đang đến gần (và các biện pháp trừng phạt đối với Nga vẫn có hiệu lực) giúp cân bằng với áp lực giảm từ giá dầu khí. Do đó, chúng tôi dự báo giá than đầu vào trung bình cho các doanh nghiệp sản xuất xi măng sẽ giảm trong năm 2024 do mức nền giá than cao được thiết lập trong nửa đầu năm 2023. Chúng tôi kỳ vọng biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp sản xuất xi măng sẽ chạm đáy trong Q1/2024, sau đó cải thiện dần trong các quý tiếp theo.